Tìm hiểu quy trình in lụa mới nhất 2022. In lụa là kĩ thuật in có cách in đơn giản, màu sắc khi in phù hợp tạo ra những sản phẩm in có tính thẩm mĩ cao. In lụa là tên được đặt xuất phát từ lúc bản lưới của khuôn in làm bằng tơ lụa nhưng dần dần bảng in này còn có thể được dùng đa dạng bởi các nguyên liệu khác như các loại vải và sợi hóa học, thậm chí còn được dùng bằng lưới kim loại nên cũng có tên là in lưới.

Vậy in lụa là gì? Quy trình in lụa như thế nào? Cùng tham khảo bài viết dưới đây của HaThanh Printing để tìm câu trả lời nhé!

Phương pháp in lụa là gì?

In lụa là phương pháp in dựa theo nguyên tắc thấm mực qua khung lưới. Khung lưới được làm bằng gỗ hoặc nhôm, được bọc lưới lỗ nhỏ một mặt, mực được gạt trên lưới bằng miến cao su, dưới áp lực của dao gạt chỉ một phần nhỏ mực được thấm qua lưới và in lên bề mặt vật liệu, để tăng thêm độ dày, tươi sáng của hình in, người ta in nhiều lớp mực chồng lên nhau. Ban đầu phương pháp in lụa được làm hoàn toàn bằng thủ công, sau này người ta áp dụng công nghệ, máy móc hiện đại vào trong in ấn, giúp tự động hóa và nâng cao chất lượng hình in rõ rệt.

Nguyên lý in lụa

In lụa dựa trên nguyên lý thấm mực. Mực được cho vào lòng khung làm bằng gỗ; hoặc hợp kim nhôm được gạt qua bằng một lưỡi dao cao su dưới áp lực của dao gạt chỉ, một phần mực in được thấm qua lưới in (một phần lưới in đã được bịt kín bởi các hóa chất chuyên dùng để tạo hình in) và in lên vật liệu in đã chuẩn bị trước đó tạo thành hình ảnh hoặc chữ. Ban đầu chúng được in thủ công nhưng sau đó do công nghệ phát triển nên được tự động hóa bằng máy móc.

Kỹ thuật này được áp dụng trên rất nhiều vật liệu cần in như: Vải, thủy tinh, mặt đồng hồ, nilon, một số sản phẩm được làm từ kim loại, mica, gỗ hay giấy…Hoặc sử dụng thay cho phương pháp vẽ dưới men trong sản xuất gạch men, đồ gốm sứ… để tạo ra các sản phẩm thủ công mỹ nghệ hay các sản phẩm tiêu dùng hành ngày; đặc biệt là các sản phẩm được đưa ra thị trường để kinh doanh.

Lịch sử công nghệ in lụa, in lưới

• Kỹ thuật in lụa, in lưới được Châu Âu sử dụng vào năm 1925 với việc in trên giấy, bìa, thuỷ tinh, tấm kim loại, vải giả da.. nhưng, hơn 1000 năm trước “người ta phát minh ra rằng sợi tơ khi kéo căng trên một khung gỗ, với hình ảnh khuôn tô gắn phía dưới khung bằng keo hồ có thể dùng để sao chép các hình ảnh nhiều lần trên nhiều vật liệu khác nhau bằng cách phết mực xuyên qua các lỗ tròn khuôn tụ”.

• Những công trình nghiên cứu sử dụng vải tơ làm lưới in sau đó được tiến hành tại Pháp và Đức trong khoảng thập niên 1870. Sau đó tại Anh, vào năm 1907, Samuel Simon đã sáng chế ra quá trình làm lưới bằng các sợi tơ. Năm 1914, tại San Francisco, phương pháp in lụa, in lưới nhiều màu được John Pilsworth phát triển.

Ứng dụng của in lụa trong cuộc sống

In lụa (in lưới) là một kỹ thuật in khá phổ biến, thường thấy tại các cơ sở in thiệp cưới, in áo, túi bọc nylon, các loại biểu mẫu giấy tờ số lượng ít.

• Kỹ thuật in này còn được áp dụng để in trên rất nhiều vật liệu với nhiều hình dạng, kích cỡ như các loại chai, thùng, bao bì, mạch điện tử, các sản phẩm nhựa, kim loại, hoa văn trên vải sợi,…

• Nó còn là phương pháp in bổ sung trong các công đoạn thành phẩm sau in như phủ UV cục bộ, thẻ cào,…

• Một ứng dụng khá hay của in lụa là thường được sử dụng để in lên áo chất liệu vải dễ thấm đặc biệt là đồng phục thể thao hay các bộ đồ đôi ngộ nghĩnh

• Ngoài ra ứng dụng phổ biến không kém của in lụa là in thiệp cưới. Rất dễ để tìm được một tấm thiệp cưới in bằng công nghệ này bởi chất lượng bản in khá rõ nét và ít phai màu.

Phân loại kỹ thuật in lụa

Trong in ấn kỹ thuật in lụa sẽ được chia thành nhiều loại khác nhau. Để mọi người dễ hình dung hơn, chúng tôi sẽ nêu chi tiết về từng tiêu chí phân loại này.

Dựa vào cách thức khuôn in

Đầu tiên sẽ là dựa vào khuôn in, người ta sẽ chia in lụa thành 3 loại:

In lụa thủ công

In lụa thủ công sẽ được thực hiện 100% thủ công từ gạt mực cho đến sấy khô. Cách in này thường chỉ sử dụng in những đơn hàng nhỏ lẻ.

In lụa bán tự động

In lụa bán tự động hay còn gọi là in lụa có cơ khí hóa 1 vài thao tác. Vẫn phải thực hiện thủ công nhưng căn chỉnh sẽ sử dụng thêm một số thao tác in do máy thực hiện. Giúp tăng hiệu suất làm việc và giảm bớt thời gian thực hiện.

In lụa tự động

Đúng như tên gọi, in lụa tự động chính là sử dụng máy móc hoàn toàn. Căn chỉnh, gạt mực, sấy khô đều do máy thực hiện, giúp gia tăng số lượng in ấn trong thời gian ngắn.

Dựa vào hình dạng của khuôn in

Ngoài cách thức khuôn in thì người ta còn phân chia kỹ thuật in lụa theo hình dạng của khuôn in. Theo cách phân chia này thì có khuôn lưới phẳng và khuôn tròn.

Khuôn in lưới phẳng

Khuôn in lưới phẳng là dạng tấm và thường được dùng để in lên các vật liệu mềm và phẳng như: Vải, giấy, cao su,…

Quy trình kỹ thuật in lụa là gì?

Hiện nay, phương pháp in lụa được áp dụng trên rất nhiều loại vật liệu khác nhau như: Vải, giấy, bọc nilon, thủy tin, kim loại, gỗ… Ngoài ra còn được sử dụng để in họa tiết trên gách men, đò gốm sứ. Dưới đây là quy trình in lụa thường thấy nhất hiện nay:

• Bước 1: Chuẩn bị bản in: bản in được làm bằng gỗ hoặc nhôm, được bọc lưới một mặt phơi khô. Tiếp theo đó là phim dùng để chụp bản, keo chụp bản và bột bắt sáng.
• Bước 2: Chụp bản(chuyển hình ảnh cần in lên khung): Để chụp bản in, người ta tiến hành pha keo chụp bản với một ít bột bắt sáng, tiến hành phủ một lớp mỏng lên lưới in và sấy khô trong điều kiện ánh sáng yếu. Sau đó dáng tấm phim(giấy scan hoặc phim nhựa) dùng để chụp bản lên khung lưới và đặt lên bàn chụp có đèn sáng mạnh bên dưới trong 2-3 phút, sau đó xịt nhẹ qua vòi nước. Phần keo chụp bị ánh sáng mạnh chiếu vào sẽ cứng lại không bị tan, còn phần được che chắn bởi phim chụp bản sẽ mềm ra khi xịt bằng vòi nước nhẹ, giúp tạo phần rỗng trên bản in. Sau đó sấy khô bản là có thể sử dụng để in được.

• Bước 3: Pha mực: Mực in lụa thủ công, được thợ pha hoàn toàn bằng tay, chất liệu pha mực phải phù hợp với từng chất liệu được in.
• Bước 4: Canh tay kê và in lên sản phẩm: Sau khi đã có bản in và mực in rồi, người ta sẽ tiến hành canh tay kê để định vị khung in và tiến hành in lên sản phẩm. Độ đẹp và chuẩn xác của hình in phụ thuộc vào chất liệu mực in và kỹ thuật in của thợ in.
• Bước 5: Tẩy bản: Sau khi in xong, thợ in sẽ tiến hành rửa bản in sạch sẽ, để chuẩn bị cho lần in sau.

Mặc dù phương pháp in lụa thủ công khá rườm rà và chỉ thích hợp để in số lượng lớn, thế nhưng vẫn được ưa chuộng bởi vì chất lượng hình in tốt, độ bền cao và giá thành rẻ hơn(in số lượng lớn) so với những phương pháp in khác như: In ép nhiệt, in decal, in kỹ thuật số…

Cần những gì trong quá trình in lụa

• Lụa: Trước tiên, lụa là vật liệu không thể thiếu để làm ra sản phẩm in ấn bằng kỹ thuật lụa. Mỗi lần in, cần phải lựa chọn loại vải lụa phù hợp với tính năng và thích ứng được với vật liệu cần in ấn.
• Khung lụa: Khung lụa được dùng để căn lụa làm chế bản lụa và in lụa, là công cụ vô cùng cần thiết trong in lụa. Khung thường được làm bằng gỗ hoặc nhôm.

• Bàn in lụa: Bàn in lụa có 2 loại, loại thường và loại đa năng. Loại thường làm bằng gỗ, mặt bằng kính, loại đa năng làm bằng sắt, có lò xo để điều chỉnh cao thấp phục vụ cho việc in các vật liệu dày mỏng khác nhau.
• Ngoài ra, in lụa còn cần phải có dao gạt mực, máng tráng keo, dung dịch cảm quang (hay còn gọi là keo chụp bản) để có thể có được một sản phẩm tốt nhất.

Tại sao in lưới, in lụa vẫn được sử dụng rộng rãi cho đến ngày nay?

In lưới, in lụa là một phương pháp in lâu đời nhất trong các phương pháp in lưới hiện vẫn được áp dụng phổ biến trong ngành in bởi có những ưu điểm như:

• Có giá thành rẻ nhất so với các phương pháp in khác.

• Chất lượng in có độ bóng cao, trông rất đẹp mắt.

• Bền màu theo thời gian, hạn chế khả năng bị phai màu trong quá trình sử dụng.

Nhược điểm công nghệ in lưới, in kéo lụa là có một số hạn chế như: in chậm, số lượng màu in ít, không in được các hình ảnh có độ chuyển màu gradient.

Một số sự cố thường gặp khi in lụa

Trong quá trình in ấn thường sẽ gặp rất nhiều vấn đề phát sinh, đôi khi là do bất cẩn hay chưa có nhiều kinh nghiệm mà để xảy ra lỗi là hết sức bình thường. Vì vậy, đồng phục Song Phú xin chia sẻ cùng bạn một số lỗi thường gặp nhất khi in lụa và biện pháp khắc phục.

Nhiễm màu trong in lụa

Khi bạn in bất kỳ hình ảnh gì lên áo tối màu như: Đen, đỏ, xám, xanh đen,… Thì sau một thời gian ngắn(2-3 ngày) thì màu in bị ngã từ từ sáng màu vải và không giữa được màu sắc như ban đầu, đó chính là hiện tượng nhiễm màu trong in lụa.

Nguyên nhân và cách xử lý: Là do chất lượng thuốc nhuộm vải kém , bị ra màu và nhiễm lên hình in. Các xử lý là kiểm tra vải có bị nhiễm không trước khi in, bằng cách thấm một miếng xăng thấm lên bông gòn rồi chùi lên vải, nếu bị nhiễm màu thì hình in trên vải sẽ bị nhiễm.

Cách khắc phục là mua chất chống nhiễm về in lót 2 lớp phía dưới hình in, rồi mới in hình lên trên lớp lót. Cách này chống nhiễm rất tốt nhưng giá chất chống nhiễm khá cao nên tùy thuộc vào kinh nghiệm sẽ có các giải quyết hợp lý.

Hình bị lem màu

Nguyên nhân là do lưới bị chùng và khi kéo mực quá mạnh sẽ làm lệt hình in hoặc lúc đặt kê tay in không sát nên bị lệt bảng in.

Cách xử lý: Khi in nên canh tay kê cẩn thận, lúc gạt mực nên kéo lực vừa đủ và đều tay.

Bị bít bảng lưới

Nguyên nhân: Là do mắt lưới nhỏ hơn hạt mực làm cho mực không thấm đều qua mặt dưới được, khiến cho bề mặt bị lưới bị bít lại. Lỗi này cũng có thể do mực bị khô do in lâu.

Cách xử lý: Nên chọn loại mắt lưới to hơn một chút, tránh tình trạng để mực khô trên bảng in.

Bị lột vỏ cam

Hiện tượng lột vỏ cam do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân sâu xa nhất là do mực khô không đúng cách, lớp mực mới không kết dính với lớp mực cũ.

Cách xử lý: Hạn chế sử dụng quá nhiều chất phụ gia, sẽ làm mực giảm khả năng kết dính.

In lụa cần những yếu tố nào?

Để có được một ấn phẩm in lụa hoàn hảo, người ta sẽ cần phải chuẩn bị đầy đủ các yếu tố, dụng cụ đầy đủ. Cụ thể như:

Vật liệu cần in

Đầu tiên sẽ là những vật liệu cần in hình, in thông tin lên đó. Các vật liệu này bao gồm: vải, giấy, cao su, thủy tinh, vật liệu da, kim loại,…

Khuôn in

Khuôn in thường được làm bằng khung gỗ có hình vuông hoặc hình chữ nhật có tác dụng cố định lưới in. Khuôn in cũng là nơi để chứa mực in và cho mực in đi qua lưới thấm xuống về mặt vật liệu.

Phần lưới in

Nói là in lụa nhưng phần lưới in này lại khá đa dạng, có thể là vải lụa tơ tằm, vải bông, vải cotton hay tấm lưới bằng kim loại. Lưới in sẽ được chia thành 1 phần là phần tư in và và phần tử không in.